FİBROMYALJİ

Fibromiyalji, yaygın ağrıya neden olan kronik bir durumdur. İnsanların, genellikle kadınların %2-4’ünü etkiler. Diğer romatizmal hastalıkları olan kişilerde fibromiyalji olma riski daha yüksektir.

Fibromiyalji, inflamatuar veya otoimmün bir hastalık değildir.

Araştırmalar sinir sisteminin işin içinde olduğunu gösteriyor.

Serotonin ve norepinefrin gibi beyin kimyasalları dengesiz olabilir ve ağrılı uyaranlara verilen tepkileri değiştirebilir.

Fibromiyalji, yorgunluğa, kötü uykuya ve kaygı veya stres gibi ruh hali sorunlarına neden olabilir.

Röntgen ve kan testlerinde herhangi bir bulguya neden olmaz.

Fibromiyalji belirtileri Nelerdir?

Fibromiyalji belirtileri her kişi için farklıdır.

En yaygın semptom yaygın ağrıdır.

Şiddetli yorgunluk ve uyku sorunları da yaygındır. Fibromiyaljisi olan biri, bütün gece uyuduktan sonra kendini tazelenmiş hissetmeyebilir.

Diğer fibromiyalji belirtileri ve semptomları şunlardır;

“Fibro sis” olarak bilinen hafıza veya net düşünme ile ilgili problemler

Depresyon veya kaygı

Migren veya gerilim tipi baş ağrıları

İrritabl barsak sendromu veya mide ekşimesi gibi sindirim sorunları

İrritabl veya aşırı aktif mesane

Kasık ağrısı

Çene ağrısı (diş sıkma)

Tiroid problemleri veya polimiyaljiromatika gibi diğer nedenleri ekarte etmek için kan testleri ve röntgenler kullanılabilir.

AmericanCollege of RheumatologyCommittee (ACR) tanı kriterleri 7 ayrı ağrılı –hassas nokta + toplamda 5 adet uyku, beyinsel, vücutsal bulgunun olmasıdır.

Fibromiyaljide dünyadaki tedaviler nelerdir?

• Egzersiz; yoga gibi düşük etkili aerobik aktivite dahil olmak üzere etkili tedavidir.
• İğne tedavileri; Akupunktur, kuru iğne, ilaçlı iğne, mezoterapi
• Kayropraktik tedavi(sinir sistemini düzenlemek amaçlı omurgada var olduğu düşünülen oynamaları ortadan kaldırmaya yönelik manuel tedavi)
• Masaj; sadece yağlarla değil özel ilaçlarla da yapılabilir
• Psikoterapi; hastaların stres ve kaygıyı yönetmelerine yardımcı olabilir. Bir uyku uzmanı, hastaların uyku bozukluklarını ele almasına yardımcı olabilir.
• İlaçlar;fibromiyalji için 3 ilaç FDA onaylıdır:
  • Duloksetin (Cymbalta) ve
  • Milnasipran (Savella), yaygın ağrıyı hafifletmek için beyin kimyasallarını ayarlar ve ağrıya karışan aşırı aktif sinir hücrelerini bloke eden
  • Pregabalin (Lyrica).
• Bunun dışında antidepresanlar kullanılabilir
• Opioidler ve zolpidem gibi uyku ilaçları kullanılması önerilmez.
• Rejeneratif tıp, fibromiyaljidekronik ağrılarının nedenini kemiği kemiğe, kası kemiğe tutturanan‘zayıf bağlar’ olarak görür,gerilebilir veya yırtılabilirler.Ağrıyı azaltmak, bağları güçlendirmek ve yaşam kalitesini artırmak için çalışan rejeneratif tedavi seçenekleri;
  • Trombositten Zengin Plazma (PRP) ve Yapısal Destek Hücre tedavisi olarak adlandırılır. PRP, dokularda iyileşme sağlamak için kendi kanınızdan büyüme faktörlerini ve iyileştirme hücrelerini (fibroblastlar) konsantrehale getirip tedavi edilecek doku içine enjeksiyonudur. Bu da fibromyalji hastaları için bir ümittir.

Fibromiyalji ile Yaşamak

Fibromiyalji semptomlarını yönetmek için kişisel bakım ve egzersizli, uykuyu  iyileştirmeye yönelik iyi bir yaşam kalitesi sağlamak gerekir.

Yürümek, yüzmek, esnemek ve yoga yapmak fibromiyaljisi olan kişiler için iyidir. Asansör yerine merdiven çıkmak gibi günlük rutinlere daha fazla hareket ekleyin. Dinlenme ve gevşeme de faydalıdır. Her gün rahatlamak için zaman ayırın. Derin nefes alma veya ilaçlar stresi azaltabilir. Her gece aynı saatte yatmak gibi düzenli uyku alışkanlıkları belirleyin.

Kök hücreler nedir?

Kök hücreler: Vücudun ana hücreleridir.

Kök hücreler, vücudun hammaddeleridir – özel işlevlere sahip diğer tüm hücrelerin üretildiği hücrelerdir. Vücutta, kök hücreler daha fazla hücre oluşturmak için yavru hücrelere bölünürler.

Bu yavru hücreler, kan hücreleri, beyin hücreleri, kalp kası hücreleri veya kemik hücreleri gibi daha özel işleve sahip kök hücrelere farklılaşırlar. Vücuttaki başka hiçbir hücre, yeni hücre tipleri üretme konusunda doğal bir yeteneğe sahip değildir.

Kök hücrelere neden bu kadar ilgi var?

Kök hücre uygulamaları bir hastalıktan etkilenmiş, zarar görmüş hücreleri onarmak veya onları yeni ve sağlıklı hücreler ile değiştirme amacıyla yapılmaktadır>Rejeneratif tıp.

Kök hücreler nereden geliyor?

Birkaç kök hücre kaynağı vardır:

• Embriyonik kök hücreler;

Embriyolar, tüp bebek kliniklerinde döllenmiş ancak kadınların rahmine yerleştirilmemiş yumurtalardan gelmektedir. Kök hücreler, bağışçılardan bilgilendirilmiş onam alınarak bağışlanır olmasına rağmen insan embriyolarından elde edildiğinden, embriyonik kök hücre araştırmalarının etiği hakkında birçok soru ve sorun gündemdedir.

Avantajlı yanı ise şöyledir; 3 ila 5 günlük embriyolardan alınan az sayıdaki embriyonel kök hücreler, bölünerek fazlalaşır ve vücutta herhangi bir hücre türü (kemik, kas, sinir..) haline gelebilirler (pluripotent (ploo-RIP-uh-tunt). Bu çok yönlülük, embriyonik kök hücrelerin hastalıklı doku ve organları yenilemek veya onarmak için kullanılmasına izin verir.

• Yetişkin kök hücreler;Sık kullanılan bu kök hücrelerdir ve kemik iliği veya yağ gibi çoğu yetişkin dokusunda az sayıda bulunur. Embriyonik kök hücrelerle karşılaştırıldığında, yetişkin kök hücrelerin vücudun çeşitli hücrelerini oluşturma yeteneği daha sınırlıdır. Ancak araştırmalar, yetişkin kök hücrelerinin de çeşitli hücre türleri (kemik, kıkırdak, sinir veya kalp kası hücreleri) oluşturabileceğini düşündürmektedir. Ve günümüzde yetişkin kök hücrelerin eklem, nörolojik veya kalp hastalığı olan kişilerde gittikçe daha güzel sonuçlar elde edeceği umuduyla klinik uygulamalar yapılmaktadır.

• Perinatal kök hücreler; Araştırmacılar amniyotik sıvıda ve göbek kordonu kanında özelleşmiş hücrelere dönüşme yeteneğine sahip umut verici kök hücreler keşfettiler. Ancak etik değerlere saygı burda da geçerlidir.

Kök hücre tedavisi nedir ve nasıl çalışır?Rejeneratif tıp

Rejeneratif tıp olarak da bilinen kök hücre tedavisi, kök hücreleri veya türevlerini kullanarak hastalıklı, işlevsiz veya yaralı dokunun onarımını destekler. Örneğin, kişinin kalp hastalığı varsa, hücreler kalp kasına enjekte edilebilir, nakledilen sağlıklı kalp kası hücreleri daha sonra yaralı kalp kasının onarımına katkıda bulunabilir.

Kök hücreler hangi hastalıkları tedavi etmek için kullanıldı?

Doktorlar, kemik iliği nakli olarak da bilinen kök hücre nakli gerçekleştirdiler. Kök hücre nakillerinde kök hücreler, kemoterapi veya hastalıktan zarar görmüş hücrelerin yerini alır veya donörün bağışıklık sisteminin lösemi, lenfoma, nöroblastom ve multiplmiyelom gibi bazı kanser türleri ve kanla ilgili hastalıklarla savaşması için bir yol görevi görür. Bu nakillerde yetişkin kök hücreler veya göbek kordonu kanı kullanılır.

Kök hücreden hangi hastalıkların fayda görmesi beklenir ?

Bir dizi dejeneratif (hücre özelliğinin bozulduğu) hastalık da umut vericidir ve kök hücre tedavilerinden fayda görebilecek kişiler arasında kabaca;

• Omurilik yaralanmaları
• Nörodejeneratif hastalıklar (parkinson hastalığı, Amiyotrofiklateral skleroz (ALS), Alzheimer hastalığı
• İnme (beyin enfarktı veya kanaması)
• Osteoartrit hastaları (eklem içi enjeksiyon şeklinde)

Omurilik yaralanmalarında kök Hücre Tedavisi Kullanımı

Beyin ve vücut arasındaki bağlantıyı sağlayan omurilikle ilgili kazalar sonrası kısmi ya da tamamen beyin- vücut bağlantısını sağlayan sinir hücreleri hasarlanır. Tedavilerinde ilaç (yüksek doz steroid), ameliyat ve rehabilitasyona ek olarak kök hücre ile sinir hücrelerinin yenilenmesi (rejenerasyonuna) hedeflenebilir bu da kaybedilen duyuların ve güç kayıplarının, mesane-barsak fonksiyonlarının yeniden kazanılmasına yardımcı olabilir.

Bel fıtığında kök hücre tedavisi

İntradiskal kök hücre enjeksiyonları, doktorların ağrıyı azaltmak ve disk yapısını ve işlevini eski haline getirmek ve sürdürmek için kullanabilecekleri rejeneratif bir terapidir. Lokal anestezi ile fıtıklaşabilecek bozulmuş disklere enjekte edilebilir. Ancak kanıtlanmış katkıları literatürde yoktur.

Kişisel fikrim; Pahalı olan bu yöntem fıtıklaşacak bozulmuş diskler üzerinde kanıtlanmış düzelmeler göstermedikçe de bu fantezi bir tedavi olarak düşünülmelidir. En önemlisi de kanlanmayan ya da az kanlanan bölgelere (disk, eklem aralığı, avasküler nekroz, beyinde inme-iskemi….) enjekte edilen bu kök hücrelerin ne kadar yaşam sürelerinin olduğu?İstenilen doku hücrelerine dönüşecek yaşam ömürlerinin olup olmadığı bilinmemektedir, bu nedenle kanlanmayan dokularda kök hücre tedavisi fantezi tedavi olarak kalacak görünmektedir.